De bevalling
Bevallen is voor veel vrouwen één van de bijzonderste gebeurtenissen in haar leven. Ook voor de partner is het meemaken van een bevalling en de geboorte van een kindje heel indrukwekkend. Omdat goede voorbereiding helpt om de bevalling met vertrouwen tegemoet te kunnen treden, geven wij hierover veel voorlichting. In ons praktijkboekje is het één en ander te vinden en op deze website staat veel informatie. Verder is er tijdens het spreekuur de ruimte voor het bespreken van jullie eigen wensen en het beantwoorden van jullie vragen. Jullie zijn ook van harte welkom op onze informatiebijeenkomst over de bevalling waarin wij uitgebreid informatie geven.
Welkom bij verloskundigenpraktijk EVA
Verloskundigenpraktijk EVA is een gezellige, kleinschalige praktijk met jarenlange ervaring in Ede en omgeving. In onze praktijk zijn wij werkzaam met een vast team van verloskundigen en een praktijkassistente. Wij vinden het belangrijk dat jullie ons tijdens de zwangerschap allemaal een paar keer zien op het spreekuur, zodat jullie ons leren kennen en wij jullie. Afhankelijk van het dienstrooster zal één van ons de bevalling mogen begeleiden.
Hoe verloopt jouw bevalling?
De bevalling is een unieke gebeurtenis. Het verloop van iedere bevalling is anders, maar de opbouw van de bevalling is wel hetzelfde. Om jullie voor te bereiden op de bevalling hebben we een tijdlijn gemaakt om te weten wat je zou kunnen verwachten.
Een goede voorbereiding is het halve werk
Tijdens de informatiebijeenkomst bereiden we jou en je partner voor op de bevalling en kraamtijd, zodat je deze met vertrouwen tegemoet kunt zien. Onderwerpen zoals het bevallingsproces, omgaan met pijn, verwachtingen van begeleiding, kraamtijd en de eerste tijd met je baby worden besproken. De bijeenkomst duurt twee uur en is het beste tussen 28 en 35 weken zwangerschap, maar je bent ook voor of na die tijd welkom. Als je al eens bent bevallen, kan het ook dienen als een goede ‘opfrisavond’.
Tijdlijn controles
Het verloop van de bevalling
voorbereiding
Voorweeën
Tijdens de gehele zwangerschap trekt de baarmoeder al geregeld samen. De meeste zwangeren ervaren dit als harde buiken. Hoe dichter je bij de bevalling komt, hoe makkelijker en vaker je baarmoeder zal samentrekken. Dit noemen we oefen- of voorweeën. Deze weeën kunnen je soms al wakker houden, maar zakken dan na een tijdje weer af. Soms zijn ze ook al best heftig, waardoor het lastig kan zijn te herkennen wanneer je bevalling echt gaat beginnen. Over het algemeen komen oefen- of voorweeën nog niet met een duidelijke regelmaat, houden ze kort aan en worden ze niet sterker. Deze weeën zijn nog niet het begin van de bevalling. Het kan helpen om, zeker in de nacht, een warme douche te nemen. Soms ontspant de baarmoeder hierdoor en kun je gewoon weer gaan slapen. Soms blijft het in hetzelfde patroon en met dezelfde intensiteit aanhouden en dan wordt het tegen de ochtend weer rustig. Als je al wel tegen het doorgaande proces aanzit, kan de warmte ook het zetje geven om echt te gaan bevallen.
In deze fase kun je ook de slijmprop verliezen. Deze prop bestaat vaak uit wat slijm met soms wat sliertjes bloed. De slijmprop zegt ook niets over het begin van de bevalling. Sommige zwangeren verliezen deze prop al drie weken voor hun bevalling en anderen verliezen geen of alleen maar wat kleine beetjes slijm.
Fase 1
Aanloopfase
In het begin van de ontsluitingsfase komen de weeën nog niet regelmatig, duren ze niet lang en zijn ze nog niet heel krachtig. De baarmoedermond wordt weker en korter en zal iets gaan openen. De duur van deze fase kan erg variëren. Gemiddeld duurt deze fase acht tot twaalf uur. Het niveau van de hormonen in je lichaam is nog niet zo hoog. Het kan zijn dat de weeën weer afzakken en de bevalling op zich laat wachten. Je hoeft nog niet te klokken hoe vaak de weeën komen.
Probeer in deze fase je aandacht nog niet teveel te richten op de weeën. Zoek afleiding en blijf gewoon dingen doen; een warme douche kan ontspanning bieden.
Fase 2
Ontsluiting
De ontsluitingsfase wordt gekenmerkt door regelmatige weeën, er zijn handige apps om je weeën te timen. We verwachten dat weeën wat doen met de ontsluiting als je weeën hebt, die één minuut lang duren. De weeën gaan steeds vaker komen, langer duren en worden pijnlijker. Je lichaam maakt doormiddel van hormonen (oxytocine) weeën en natuurlijke pijnstillers (endorfine). Je lichaam kan iedere keer een beetje meer pijn aan. Het kan bij het opvangen van de weeën helpen om gebruik te maken van ademhalingstechnieken, verschillende houdingen en een warme douche of bad. Ook kan aanmoediging en coaching goed helpen in het proces.
De duur van de ontsluitingsfase kan verschillen en hangt onder andere samen met de kracht van de weeën en of het je eerste kind is of dat je al eerder bevallen bent .
Tijdens de ontsluitingsfase komt er een moment dat je ons belt. Eén van ons heeft dienst, de dienstdoende verloskundige zal bij jullie langskomen. Zij zal observeren, ondersteunen, coachen, controles doen en samen met jullie een plan maken over het verdere beleid.
Fase 3
Uitdrijving
Bij volledige ontsluiting (10cm) gaan de ontsluitingsweeën over in persweeën. Het voelt alsof je heel erg moet poepen, dat is persdrang. Persen kun je in verschillende houdingen zoals staand, zittend of liggend. Wij hebben altijd een baarkruk bij ons waarvan je gebruik kunt maken. Het is van belang dat je een houding aanneemt die fijn voelt voor jou. Ook is het goed om te blijven wisselen van houding.
Tijdens de uitdrijvingsfase worden de pauzes tussen de weeën wat langer, zodat jij en je baby de tijd hebben even bij te komen. Wij luisteren regelmatig naar de harttonen van de baby om de conditie goed in de gaten te houden.
Tijdens het persen komt het hoofdje stap voor stap steeds dieper in het baringskanaal.
De duur van de uitdrijvingsfase kan bij de geboorte van je eerste kind anderhalf tot twee uur duren. De weg door het baringskanaal moet gebaand worden. Bij een volgende bevalling gaat het meestal sneller.
Fase 3
Geboorte van jullie kindje
Bij het allerlaatste stuk van de uitdrijvingsfase blijft het hoofdje “staan”. Dat geeft een branderig gevoel. Probeer dan goed naar ons te luisteren, wij geven je instructies om te zuchten of nog een beetje mee te persen. Door het hoofdje rustig geboren te laten worden, laat je je bekkenbodem oprekken wat een kleinere kans geeft op uitscheuren. Wanneer het hoofdje staat, wordt je baby binnen een paar weeën geboren.
Hoera! Jullie kindje wordt geboren!
De baby wordt direct na de geboorte op jouw blote borst gelegd. In het eerste uur na de geboorte is het voor jou en de baby belangrijk om zoveel mogelijk ongestoord huid-op-huid contact te hebben.
Fase 4
Nageboorte
Het kindje is na de geboorte met de navelstreng verbonden aan de placenta. Zodra de navelstreng uitgeklopt is, dit betekent dat de bloedvoorziening vanuit de placenta naar het kindje toe gestopt is, kunnen wij ‘afnavelen’. Bij het afnavelen plaatsen wij een cordring of een navelklem op de navelstreng. Daarna mag je partner, of wie jullie dat willen laten doen, de navelstreng doorknippen.
De eerste minuten na de geboorte bepalen wij de Apgarscore van je kindje. Hierbij letten wij op vijf items; de hartfrequentie, de ademhaling, de spierspanning, de reactie op prikkels en de kleur van de huid. De maximale score is een tien. Deze score bepalen wij één, vijf en tien minuten na de geboorte en kan terwijl je baby bij jou ligt. Jullie merken hier in principe niets van.
Vervolgens moet de placenta met de vliezen nog geboren worden. De placenta kan ook al geboren worden voor het ‘afnavelen’. Na de geboorte van je kind trekt de baarmoeder samen en hierdoor laat de placenta los van de baarmoederwand. Soms is het nodig een injectie te geven om de baarmoeder goed samen te laten trekken. Wij controleren na de geboorte van de placenta en de vliezen of deze compleet zijn en houden het bloedverlies bij jou in de gaten.
Fase 4
Het gouden uur
Het eerste uur na de bevalling wordt het ‘gouden uur’ genoemd. Je ziet je kindje voor het eerst en kan het vasthouden. De basis voor de band tussen jou en je kind wordt gelegd. In dit eerste uur verrichten we geen medische handelingen, tenzij dit medisch noodzakelijk is. In dit uur krijgen jij en je partner de kans jullie kind te ontmoeten. In het gouden uur zijn er veel nieuwe dingen: je kindje heeft de eerste ademhaling, jullie hebben voor het eerst oogcontact, je houdt je kindje voor de eerste keer vast en je kindje heeft behoefte aan de eerste voeding.
In het gouden uur is huid-op-huidcontact heel belangrijk. Het helpt je kindje om warm te blijven en het heeft invloed op allerlei hormonale processen. Door samen te knuffelen maken jullie allebei oxytocine aan en dat vermindert bij jullie beiden de stress van de bevalling.
Fase 4
Onderzoek baby
Nadat je baby de eerste (borst)voeding heeft gehad, kijken wij je kindje na geven wij (met jullie toestemming) vitamine K druppels. Wij wegen je kindje en kijken of er bijzonderheden zijn. Ook testen wij een aantal reflexen, zoals de zuigreflex, de grijpreflex en het loopreflex. Als er geen bijzonderheden zijn, kan je kindje weer bij jou of je partner op de blote buik. Verder houden wij bij jou het bloedverlies in de gaten en zo nodig hechten wij jou. Hechten kunnen wij meestal gewoon thuis (met verdoving) doen.
Als dit alles gedaan is, geven wij je informatie over het (borst)voeden van je baby en instructies wanneer je ons moet bellen. De kraamverzorgende of verpleegkundige zal je vervolgens helpen op te frissen en geeft jullie de nodige informatie en kan de kraamtijd beginnen
Meer informatie
Lees hier verder wat jij kunt doen ter voorbereiding op de bevalling.
Wanneer bellen?
Vóór 37 weken: Bel bij bloedverlies, gebroken vliezen of weeën direct het spoednummer. Na 37 weken mag je onder begeleiding bevallen.
Verloop van de bevalling
Tijdens de bevalling doorloop je vier fasen: ontsluiting, uitdrijving en nageboorte. We geven je graag tips om elke fase soepel te laten verlopen.
Benodigdheden
Wat je nodig hebt tijdens de bevalling hangt af van het type bevalling. Hier vind je lijstjes met essentiële items die je klaar kunt leggen, aangepast aan jouw situatie.
Baringspijn en houdingen
Bevallen doet pijn door biologische, psychologische en sociale factoren. Baringspijn heeft een functie: het signaleert voortgang, stimuleert ondersteuning en activeert stressmechanismen voor een goede bevalling.
Plaats van bevallen
Je mag onder onze begeleiding bevallen tussen 37 en 42 weken, tenzij medisch noodzakelijk. Kies zelf waar je wilt bevallen, thuis of in het ziekenhuis. We hebben altijd alle benodigdheden bij ons voor zowel thuis als ziekenhuisbevallingen.
Veelgestelde vragen
Hieronder vindt je een overzicht van de veelgestelde vragen.
Als je bevalling in zicht komt, kan het prettig zijn vooraf na te denken over je wensen rondom de bevalling en de kraamtijd. Deze wensen noteer je in een geboorteplan. Het is niet verplicht een geboorteplan te schrijven. Met een geboorteplan laat je de verloskundigen en eventuele andere zorgverleners weten wat je belangrijk vindt tijdens de bevalling. En wat jouw ideeën, wensen en verwachtingen zijn en hoe je wilt dat ze met je omgaan. Tegelijk is het een manier om met je partner te bespreken wat jullie verwachtingen zijn omtrent de bevalling en wat jullie van elkaar verwachten. Door een geboorteplan blijf je betrokken bij de dingen die tijdens de bevalling gebeuren en bij de te nemen beslissingen, ook als je zelf niet meer goed in staat bent te vertellen wat je wilt. Niets in het geboorteplan staat vast, je kunt zelf op ieder moment van gedachten veranderen. Houd er ook rekening mee dat er een kans bestaat dat je bevalling anders verloopt dan je van tevoren had verwacht of gewild. Hierdoor kan soms niet aan al je wensen voldaan worden. De kans is er dat we de zorg moeten overdragen aan de gynaecoloog of dat er bepaalde ingrepen nodig zijn. Soms moet de baby na de geboorte opgenomen worden. Je kunt in je geboorteplan ook aangeven wat je in die situaties belangrijk vindt.
Het geboorteplan dient snel gelezen en begrepen te kunnen worden, door degene die je bevalling begeleiden. Houd het daarom kort en bondig en gebruik je eigen woorden. Het liefst niet meer dan twee A-4tjes. Schrijf vooral op wat je belangrijk vindt en houd het positief, in termen van wensen en niet van eisen. Bijvoorbeeld “ik vind het prettig dat … of wij willen graag dat …”.
Op de website van deverloskundige.nl kun je meer informatie vinden over het schrijven van een geboorteplan en voorbeelden vinden.
Tijdens de controle rond 33 weken zwangerschapsduur bespreken wij met jullie, jullie wensen en verwachtingen ten aanzien van de bevalling. Mocht je een geboorteplan hebben, neem dan een exemplaar voor ons mee. We kunnen dan ook meteen met jullie bekijken of jullie wensen en verwachtingen realistisch en medisch verantwoord zijn en jullie hier ook uitleg over geven.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Sed facilisis odio et lacus hendrerit sodales nec et odio. Integer et nisl sit amet lorem consectetur elementum. Donec non velit mattis, venenatis augue vel, mattis nunc. Integer vel eros dui. Donec sagittis enim est, fringilla maximus leo tincidunt non. Etiam in justo lectus. Mauris eget iaculis sem. Aliquam convallis, mi ut laoreet ullamcorper, libero eros semper nisi, sed pretium ligula magna dictum nibh. Nulla ut urna vehicula, hendrerit massa id, pulvinar nibh. Phasellus vitae orci iaculis, fermentum sem a, porttitor diam. Cras ut risus sagittis, placerat eros elementum, lobortis turpis. Nulla et risus mattis, iaculis mauris eget, cursus erat. Nulla facilisi. Sed eu augue tempor, consequat arcu eget, molestie ligula.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Sed facilisis odio et lacus hendrerit sodales nec et odio. Integer et nisl sit amet lorem consectetur elementum. Donec non velit mattis, venenatis augue vel, mattis nunc. Integer vel eros dui. Donec sagittis enim est, fringilla maximus leo tincidunt non. Etiam in justo lectus. Mauris eget iaculis sem. Aliquam convallis, mi ut laoreet ullamcorper, libero eros semper nisi, sed pretium ligula magna dictum nibh. Nulla ut urna vehicula, hendrerit massa id, pulvinar nibh. Phasellus vitae orci iaculis, fermentum sem a, porttitor diam. Cras ut risus sagittis, placerat eros elementum, lobortis turpis. Nulla et risus mattis, iaculis mauris eget, cursus erat. Nulla facilisi. Sed eu augue tempor, consequat arcu eget, molestie ligula.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Sed facilisis odio et lacus hendrerit sodales nec et odio. Integer et nisl sit amet lorem consectetur elementum. Donec non velit mattis, venenatis augue vel, mattis nunc. Integer vel eros dui. Donec sagittis enim est, fringilla maximus leo tincidunt non. Etiam in justo lectus. Mauris eget iaculis sem. Aliquam convallis, mi ut laoreet ullamcorper, libero eros semper nisi, sed pretium ligula magna dictum nibh. Nulla ut urna vehicula, hendrerit massa id, pulvinar nibh. Phasellus vitae orci iaculis, fermentum sem a, porttitor diam. Cras ut risus sagittis, placerat eros elementum, lobortis turpis. Nulla et risus mattis, iaculis mauris eget, cursus erat. Nulla facilisi. Sed eu augue tempor, consequat arcu eget, molestie ligula.